W obiegowej opinii ma magiczne działanie prozdrowotne, przede wszystkim oczyszcza nasz organizm, pomaga w odchudzaniu, dodaje energii, działa przeciwstarzeniowo.

Czy każdemu pomaga? Co właściwie „robi” w naszym organizmie?

Istnieje ponad 350 gatunków aloesu, a jedynie 20 ma właściwości prozdrowotne [1] Najczęściej używanymi odmianami są A. arborescens i A. vera, które cechują się wysoką zawartością substancji bioaktywnych. Tymi substancjami są m.in. saponiny, antrachinony, sterole, aminokwasy, witaminy i minerały. 

Istnieje szereg badan potwierdzających korzystne działanie spożywanego aloesu na poprawę naszego zdrowia. Jednym z bardziej popularnych jest fakt, że zapobiega on zaparciom, dzięki zawartości glikozydów antrachinowych [2,3], obniża również poziom glukozy we krwi [4,5] oraz poprawia wskaźniki lipidogramu, w tym trójglicerydów [6]. Jest oczywiście, jak wiele innych roślin, bardzo dobrym źródłem antyoksydantów. Niemniej, roślin no takim działaniu jest bardzo dużo, więc nie jest to jakaś nadzwyczajna właściwość.

Jego działanie oczyszczające kojarzone jest z usuwaniem z organizmu toksyn czy szkodliwych substancji. Jednak rzetelna literatura ani badania nie wykazują tego typu działań. Możemy przypuszczać ze stereotypowo doszkalanie oczyszczające kojarzy się z działaniem przeczyszczającym.  Tak niestety obiegowo postrzegane są preparaty, które przyspieszają perystaltykę jelit. Co nie ma pokrycia w fizjologii naszego organizmu. W praktyce, to, że aloes wykazuje działanie przeczyszczające, nie oznacza, że dzięki temu usuwa z organizmu toksyny. One nie zalegają w jelitach 9raczej wchłanianie są do wnętrza organizmu (przez limfę lub wątrobę). Zbyt częste stosowanie preparatów o działaniu przyspieszającym prace jelit, zamiast usunąć toksyny, może doprowadzić do biegunek, zaburzeń elektrolitowych czy odwodnienia [3].

Aloes a jelita

Według powszechnych informacji aloes i jego przetwory mają stanowić pożywkę dla naszego mikrobiomu, czyli wykazywać działanie prebiotyczne.  Z kolei inne utarte przekonania wskazują na jego właściwości przeciwbakteryjne. Jak jest na prawdę?

Istnieją badania potwierdzające, iż w aloesie znajdują się substancje, które wykazują działanie przeciwbakteryjne [13], jak również prace potwierdzające jego właściwości prebiotyczne i wzmacniające naszą mikroflorę jelitowa. Szczególnie pomagają w namnażaniu bakterii kwasu mlekowego [14]. Możemy znaleźć jednak prace, które wskazują na to, że substancje zawarte niektórych odmianach aloesu (m.in. aloina) w zależności od spożytej dawki, będą ograniczać ilość bakterii, które produkują cenne dla nas krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe w jelitach [14].

Zatem bardzo duże znaczenie ma, jakiego rodzaju preparat stosujemy i w jakiej dawce. Nie ma jednego, dobrego dla wszystkich.

Czy może szkodzić?

Oczywiście, jak każdy nawet zdrowy produkt, aloes również może wykazywać działania niepożądane. To, że jednej osobie pomaga i dzięki niemu czuje się lepiej, nie świadczy o ty, iż pomoże każdemu. Istnieją badania wykazujące jego skutki niepożądane takie jak uporczywe biegunki, wymioty, nudności a nawet rzadkie, ale jednak, uszkodzenie wątroby [11-15]. I mimo, iż te dolegliwości pojawiają się stosunkowo rzadko, warto mieć na uwadze, że nie wszystko co naturalne i zdrowe jest dla nas korzystne. Często substancje zawarte w tego typu preparatach mogą wchodzić w interakcje z przyjmowanymi lekami [15], dlatego przed ich wprowadzeniem koniecznie należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym.

Nie bez powodu, Światowa Organizacja Zdrowia odradza stosowania tego typu preparatów w kobiet ciężarnych. Okazuje się ze związki obecne w preparatach aloesowych mogą wykazywać działanie toksyczne oraz teratogenne dla płodu [3].

Podsumowując, aloes bez wątpienia jest roślina, która wykazuje korzystne działanie dla naszego organizmu. Istnieją rzetelne badania, które wykazują, iż pomaga on w łagodzeniu i radzeniu sobie z zaparciami, zaburzeniami gospodarki węglowodanowej (bardzo częste u osób zmagających się z nadwaga i otyłością) czy podwyższonym profilu cholesterolu.

Warto jednak mieć na uwadze, że wykazuje on również działania niepożądane i obiegowa opinia na temat jego magicznego działania to często chwyty marketingowe, którym nieświadomie ulegamy.  Zanim wprowadzimy go do użytku, skonsultujmy się ze specjalistą, czy oby na pewno jest nam potrzebny.


[1]. World Checklist of Selected Plant Families. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 2013-02-25. 
[2]. de Witte P. Metabolism and pharmacokinetics of anthranoids. Pharmacology. 1993;47 1:86–97. 
[3]. Ulbricht C, Armstrong J, Basch E. i wsp. An evidence-based systematic review of Aloe vera by the Natural Standard Research Collaboration. J Herb Pharmacother.2008;7:279–323. 
[4]. Yongchaiyudha S, Rungpitarangsi V, Bunyapraphatsara N, Chokechaijaroenporn O. Antidiabetic activity of Aloe vera L juice. I. Clinical trial in new cases of diabetes mellitus. Phytomedicine. 1996;3:241–43. 
[5]. Bunyapraphatsara N, Yongchaiyudha S, Rungpitarangsi V, Chokechaijaroenporn O. Antidiabetic activity of Aloe vera L juice. II. Clinical trial in diabetes mellitus patients in combination with glibenclamide. Phytomedicine. 1996;3:245–48. 
[6]. Nasiff H.A, Fajardo F.R, Velez F. Effect of aloe on hyperlipidemia in patients with negative response to diet. Revista Cubana de Med Gen Integral. 1993;9:43–51. 
[7]. González-Castejón M1, Visioli F, Rodriguez-Casado A.Diverse biological activities of dandelion. Nutr Rev. 2012 Sep;70(9):534-47. 
[8]. Kolodziejczyk-Czepas J, Nowak P, Kowalska I, Stochmal A.Biological activity of clovers – free radical scavenging ability and antioxidant action of six Trifolium species.Pharm Biol. 2014 Oct;52(10):1308-14. 
[9]. Milkovic L, Siems W, Siems R, Zarkovic N. Oxidative stress and antioxidants in carcinogenesis and integrative therapy of cancer.Curr Pharm Des. 2014;20(42):6529-42. 
[10]. Catinean A, Neag MA, Muntean DM, Bocsan IC, Buzoianu AD. An overview on the interplay between nutraceuticals and gut microbiota. PeerJ. 2018 Mar 13;6:e4465. 
[11]. Gokulan K, Kolluru P, Cerniglia CE, Khare S. Dose-Dependent Effects of Aloin on the Intestinal Bacterial Community Structure, Short Chain Fatty Acids Metabolism and Intestinal Epithelial Cell Permeability. Front Microbiol. 2019 Mar 26;10:474. 
[12]. Luyckx V.A, Ballantine R, Claeys M. Herbal remedy-associated acute renal failure secondary to Cape aloes. Am J Kidney Dis. 2002;39:E13. 
[13]. Rabe C, Musch A, Schirmacher P, Kruis W, Hoffmann R. Acute hepatitis induced by an Aloe vera preparation: A case report. World J Gastroenterol. 2005;11:303–4. 
[14]. Kanat O, Ozet A, Ataergin S. Aloe vera-induced acute toxic hepatitis in a healthy young man. Eur J Intern Med. 2006;17:589. 
[15]. Boudreau M.D, Beland F.A. An evaluation of the biological and toxicological properties of Aloe barbadensis (Miller), Aloe vera. J Environ Sci Health C. 2006;24:103–54.

Treści umieszczone w ramach Portalu mają na celu poszerzenie wiedzy użytkowników. Portal ma charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny i treści w nim umieszczane nie stanowią porady lekarskiej. Przed skorzystaniem z jakichkolwiek informacji umieszczonych w Portalu koniecznie skontaktuj się ze swoim lekarzem.