Choroba Hashimoto, znana również jako przewlekłe zapalenie tarczycy, jest jednym z najczęstszych zaburzeń autoimmunologicznych dotyczących tarczycy. Choroba ta, wynikająca z nadmiernej reakcji układu odpornościowego, prowadzi do uszkodzenia tarczycy, co z kolei ma poważne konsekwencje dla gospodarki hormonalnej organizmu. Zaburzenia hormonalne związane z Hashimoto wpływają na wiele układów w organizmie, zmieniając funkcjonowanie całego organizmu. W tym artykule omówione zostaną główne mechanizmy, przez które przewlekłe zapalenie tarczycy wpływa na hormony oraz ich wpływ na zdrowie pacjentów.

Przewlekłe zapalenie tarczycy – mechanizm choroby

Choroba Hashimoto jest autoimmunologicznym schorzeniem, w którym układ odpornościowy atakuje tarczycę, prowadząc do stanu zapalnego i stopniowego jej uszkodzenia. Z czasem uszkodzona tarczyca staje się coraz mniej zdolna do produkcji hormonów tarczycy, takich jak tyroksyna (T4) i trijodotyronina (T3). Spadek poziomu tych hormonów prowadzi do rozwoju niedoczynności tarczycy, która jest charakterystycznym objawem zaawansowanej postaci choroby Hashimoto.

Hormony tarczycy i ich rola w organizmie

Hormony tarczycy odgrywają kluczową rolę w regulowaniu wielu funkcji organizmu, w tym metabolizmu, pracy serca, temperatury ciała, a także procesów wzrostu i rozwoju. T3 i T4 wpływają na praktycznie każdą komórkę w organizmie, m.in. regulując produkcję energii w komórkach oraz synchronizując pracę układu nerwowego i sercowo-naczyniowego. Niedobór tych hormonów, który występuje w chorobie Hashimoto, prowadzi do licznych objawów klinicznych, takich jak zmęczenie, przyrost masy ciała, depresja, suchość skóry, wypadanie włosów czy problemy z koncentracją.

Hipotyreoza – niedoczynność tarczycy w Hashimoto

W wyniku przewlekłego zapalenia tarczycy następuje stopniowy spadek produkcji hormonów tarczycy, co prowadzi do hipotyreozy (niedoczynności tarczycy). Niedobór T3 i T4 ma poważne konsekwencje dla organizmu. Przede wszystkim wpływa na metabolizm, prowadząc do obniżenia tempa przemiany materii i przyrostu masy ciała. Pacjenci z Hashimoto często zgłaszają trudności z utrzymaniem prawidłowej wagi, nawet przy stosunkowo niewielkim spożyciu kalorii.

 

Wpływ Hashimoto na układ nerwowy i sercowo naczyniowy

Zaburzenia hormonalne związane z chorobą Hashimoto wpływ na układ nerwowy oraz sercowo-naczyniowy. Niedoczynność tarczycy prowadzi do spowolnienia procesów neurologicznych, co objawia się m.in. problemami z koncentracją, pamięcią oraz zmniejszoną zdolnością do podejmowania decyzji. Wiele osób z Hashimoto skarży się na chroniczne zmęczenie, obiżenie nastroju i zaburzenia równowagi emocjonalnej. Zaburzenia hormonalne związane z Hashimoto mają również istotny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Prowadzą do spadku ciśnienia krwi, obniżenia rytmu serca, a w konsekwencji do hipotensji. Serce staje się mniej wydolne, co zwiększa ryzyko chorób serca.

Leczenie i zarządzanie chorobą Hashimoto

Leczenie choroby Hashimoto polega głównie na stosowaniu terapii zastępczej hormonami tarczycy, najczęściej w postaci lewotyroksyny. Celem leczenia jest przywrócenie prawidłowego poziomu hormonów tarczycy w organizmie. Warto także podkreślić, że zmiany w stylu życia, takie jak odpowiednia dieta, regularna aktywność fizyczna i unikanie stresu, mogą wspomóc terapię farmakologiczną.

Reasumując, choroba Hashimoto to przewlekłe zapalenie tarczycy, które prowadzi do zaburzeń hormonalnych, mających szeroki wpływ na organizm. Niedoczynność tarczycy związana z tą chorobą ma istotny wpływ na układ nerwowy, układ sercowo-naczyniowy oraz ogólną kondycję organizmu. Skuteczne leczenie choroby Hashimoto polega na stosowaniu terapii hormonalnej w połączeniu ze zmianami w stylu życia.

Źródła:

1.       Ihnatowicz P., Drywień M., Wątor P. i wsp: The importance of nutritional factors and dietary management of Hashimoto's thyroiditis. Ann Agric Environ Med. 2020;19;27(2):184-193.

2.       Klubo-Gwiezdzinska J., Wartofsky L.: Hashimoto thyroiditis: an evidence-based guide to etiology, diagnosis and treatment. Pol Arch Intern Med. 2022;30;132(3):16222.

3.       Ragusa F., Fallahi P., Elia G. i wsp: Hashimotos' thyroiditis: Epidemiology, pathogenesis, clinic and therapy. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab. 2019;33(6):101367.

4.       Ralli M, Angeletti D, Fiore M, D'Aguanno V, Lambiase A, Artico M, de Vincentiis M, Greco A. Hashimoto's thyroiditis: An update on pathogenic mechanisms, diagnostic protocols, therapeutic strategies, and potential malignant transformation. Autoimmun Rev. 2020 Oct;19(10):102649.

5.       Udovcic M., Pena R.H., Patham B. i wsp.: Hypothyroidism and the Heart. Methodist Debakey Cardiovasc J. 2017;13(2):55-59.