Wstajesz rano i czujesz zmęczenie? Bez jednej lub dwóch kaw nie jesteś w stanie funkcjonować? Po obiedzie lub większym posiłku łapie Cię senność i nie możesz normalnie funkcjonować?

Mimo, iż często bagatelizujemy ten problem, zrzucając na przepracowanie, wielu moich podopiecznych zgłasza te objawy. I ku ich zdziwieniu, okazuje się ze nie są one wynikiem tylko przepracowania lub zbyt małej ilości snu (która oczywiście też jest niezwykle ważna). Skąd zatem takie objawy? Czy dieta może mieć tu znaczenie? Co zrobić, jeśli czujesz przewlekłe zmęczenie? [1]

Do najczęstszych przyczyn zmęczenia należą zaburzenia hormonalne takie jak Insulinooporność czy niedoczynność tarczycy, ale również anemia, odwodnienie czy wyczerpanie psychiczne i zaburzone wydzielanie dopaminy, serotoniny oraz melatoniny.

A dlaczego?

• Insulinooporność

Objawia się bardzo często zmęczeniem i sennością po posiłkach.

Nadmiar insuliny we krwi, powoduje zmniejszenie ilości dopaminy i zwiększenie melatoniny, co wywołuje powyższe objawy. Wprowadzenie zmian w sposobie odżywiania oraz uzupełnienie niedoborów witamin i minerałów może przynieść bardzo szybką poprawę samopoczucia i wzrost energii w ciągu całego dnia. [2]

• Niedoczynność tarczycy

Tarczyca produkuje hormony, które odpowiadają za metabolizm i produkcje energii oraz neuroprzekaźników, które regulują nasz nastrój.

Odpowiednie odżywienie, razem z innymi obszarami zdrowego stylu życia, istotnie wpływa na jej funkcjonowanie. Okazuje się ze jest niezwykle wrażliwa na odpowiednie poziomy pierwiastków, m.in. żelaza selenu, cynku czy jodu.

Oczywiście przyczyny stanu zapalanego tego narządu określa lekarz, niemniej stres, stan zapalny czy restrykcyjne próby odchudzania mają istotne znaczenie na funkcjonowanie tego narządu. Możemy je poprawić włączając odpowiedni rodzaj wartościowej diety oraz suplementacji. W połączeniu z leczeniem i zmianą stylu życia, zmniejszymy nasilenie objawów niedoczynności. [3]

• Anemia

Kojarzy nam się głównie z kobietami, ze względu na ich prawie dwukrotnie większe zapotrzebowanie na ten pierwiastek niż u mężczyzn. Jej ryzyko zwiększa się również, kiedy jesteś w ciąży, karmisz piersią, jesteś na diecie vege lub masz bardzo obfite miesiączki. Badanie wykazują, iż ogromną role w prawidłowym poziomie żelaza odgrywa nasza mikrobiota. [4]

• Odwodnienie

Okazuje się być najczęstszą, mimo iż z pozoru błahą przyczyną zmęczenia. A krew to główny płyn ustrojowy, który transportując tlen do mózgu powinien mieć odpowiednią gęstość. Jeśli pijemy zbyt mała ilość wody, krew jest za gęsta. Większość z nas nie ma wyrobionego nawyku picia wody między posiłkami w odpowiednich ilościach (ok. 30ml/ kg masy ciała), dlatego warto od tego zacząć i poobserwować swoje samopoczucie.

• Dopamina, serotonina czy inne neuroprzekaźniki

To ich poziom wpływa na nasze samopoczucie. Jest zależny nie tylko od ilości i natężenia stresu w jakim żyjemy, ale również od odpowiedniego poziomu żelaza czy witamin z grupy B oraz prawidłowo funkcjonujących jelit i odpowiedniej mikroflory.

Niski poziom neuroprzekaźników równa się pogorszone samopoczucie, brak energii i słabszy nastrój [5].

Podstawowe badania jakie warto wykonać przed konsultacją z lekarzem, jeśli odczuwasz nadmierne zmęczenie to m.in.:

• Morfologia krwi
• TSH, FT3 i FT4
• Ferrytyna
• glukoza i insulina na czczo
• Witamina D

1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31963141/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34965646/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34867359/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31715055/
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31574939/